Thuật ngữ bê tông tươi thực sự đã rất quen thuộc trong lĩnh vực xây dựng, thi công công trình…Tuy nhiên nếu bạn không phải là dân trong ngành thì thực sự bạn đang tò mò bê tông tươi là gì và lợi ích của bê tông tươi là như thế nào? Sau đây mình xin chia sẻ để giải đáp thắc mắc cho bạn
Bê tông tươi là gì?
Để nói về khái niệm bê tông tươi là gì mình xin chia sẻ đến các bạn định nghĩa về bê tông tươi trong từ điển điện tử Wikipedia như sau
Bê tông tươi là bê tông trộn sẵn, hay gọi là bê tông thương phẩm. Đây là một hỗn hợp gồm cốt liệu cát, đá, xi măng, nước và phụ gia theo những tỉ lệ tiêu chuẩn để có sản phẩm bê tông với từng đặc tính cường độ khác nhau. Sản phẩm bê tông tươi được ứng dụng cho các công trình công nghiệp, cao tầng và cả các công trình nhà dân dụng với nhiều ưu điểm vượt trội so với việc trộn thủ công thông thường, do việc sản xuất tự động bằng máy móc và quản lý cốt liệu từ khâu đầu vào giúp kiểm soát chất lượng, hơn nữa rút ngắn thời gian thi công và mặt bằng tập trung vật liệu.
Phân loại bê tông tươi
Bê tông tươi rất đa dạng và sẽ tùy thuộc vào từng công trình mà nhà thầu sẽ tiến hành trộn bê tông theo quy trình. Với các tỷ lệ chuẩn khác nhau. Là nhà cung cấp bê tông tươi, họ sẽ phân loại bê tông tươi dựa trên mác bê tông. Mác bê tông được hiểu là khả năng chịu nén của bê tông.
Tiêu chuẩn phân loại theo mác bê tông
Theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam, cụ thể là TCVN 3105:1993, TCVN 4453:1995, mẫu để đo cường độ là mẫu bê tông hình lập phương có kích thước 150 mm x 150 mm x 150 mm. Sẽ được bảo dưỡng ở điều kiện tiêu chuẩn theo TCVN 3105:1993 trong vòng 28 ngày sau khi bê tông đông kết. Sau 28 ngày bê tông sẽ được đưa vào máy nén để đo ứng suất nén phá hủy mẫu sẽ xác định được cường độ chịu nén của bê tông. Đơn vị đo là MPa (N/mm²) hoặc daN/cm² (kg/cm²).
Theo quy định trong xây dựng, bê tông phải chịu được nhiều ngoại lực khác nhau: lực nén, lực kéo, lực uốn và lực trượt, trong đó lực nén là phần lớn nhất của bê tông tươi. Vì vậy, người ta thường chọn cường độ chịu nén làm tiêu chí đánh giá chất lượng mác bê tông.
Phân loại bê tông tươi theo mác bê tông
Mác bê tông sẽ được chia thành nhiều loại khác nhau: từ 100, 150, 200, 250, 300, 400, 500 và 600.
Khi có mác bê tông 200 là nói đến ứng suất nén phá hoại của mẫu bê tông có kích thước tiêu chuẩn. Nén trong 28 ngày ở điều kiện tiêu chuẩn đạt 200 kG/cm². Thực tế cường độ chịu nén tính toán của bê tông mác 200 chỉ là 90 kG/cm² (lấy để tính toán thiết kế kết cấu bê tông theo trạng thái giới hạn thứ nhất).
Ưu nhược điểm của bê tông tươi
Ưu điểm của bê tông tươi
Bê tông tươi hiện nay đang được thay thế hầu hết cho bê tông thông thường trong xây dựng các công trình, nhà ở, khu công nghiệp. Không chỉ tiết kiệm chi phí xây dựng và thời gian thi công mà bê tông tươi còn sở hữu rất nhiều lợi ích.
Giảm nhân công, đẩy nhanh tiến độ thi công
Bê tông tươi được trộn theo quy trình tiêu chuẩn tại các trạm bê tông quy mô lớn. Sau đó được chuyển lên xe trộn bê tông chuyên dụng. Không cần sử dụng máy trộn bê tông mini tại công trường. Cho chất lượng bê tông đồng đều cũng như đẩy nhanh tiến độ thi công.
Khi sử dụng bê tông tươi thương phẩm, sau khi được chất lên xe bồn và vận chuyển đến công trình. Nhờ có ống nối dài linh hoạt và bơm bê tông, bê tông sẽ được đổ vào một cách nhanh chóng, không tốn sức của nhân công. Do đó, số lượng nhân công cần thiết sẽ ít hơn và thời gian đổ bê tông sẽ được rút ngắn từ 1-2 giờ. So với việc đổ bê tông tại chỗ bằng phương pháp thủ công sẽ mất tới 5-6 tiếng, cần người đưa đá, sỏi, xi măng, máy trộn, người chở bê tông… cùng một khối lượng bê tông nhưng lại tốn nhiều chi phí.
Không gian tập kết vật liệu được tiết kiệm
Đổ bê tông sàn, trần, móng với khối lượng lớn thì việc tích tụ sỏi, cát, đá, xi măng và nước là vấn đề cần lưu ý. Một giải pháp thay thế nhẹ nhàng hơn là sử dụng bê tông thương phẩm trộn sẵn để có giải pháp nền hiệu quả. Do bê tông phải tập kết vật liệu nên thi công trên diện tích hẹp rất thuận lợi.
Sự cố tràn vật liệu giảm
Khi bê tông được dẫn qua ống dẫn trực tiếp vào các khu vực. Do đó lượng bê tông rơi vãi so với trộn bê tông thủ công ít hơn rất nhiều. Sau khi đổ bê tông, sẽ không mất nhiều thời gian để dọn dẹp vật liệu bị rơi.
Thời gian đổ bê tông nhanh
Việc trộn bê tông thủ công tốn công sức và thời gian trộn nên thường tiến hành trong ngày. Như vậy, sẽ có những công trình gây cản trở giao thông. Đối với bê tông tươi được vận chuyển trực tiếp bằng xe và đổ thẳng xuống. Do đó có thể thực hiện vào ban đêm mà không ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân.
Chất lượng ổn định của bê tông tươi
Bê tông tươi được trộn bằng công nghệ máy móc hiện đại, tiên tiến. Các thông số về khối lượng, tiêu chuẩn được kiểm tra nghiêm ngặt ngay từ đầu vào. Kết hợp những điều này giúp tạo ra một sản phẩm bê tông có chất lượng phù hợp.
Ước tính khối lượng dễ sử dụng
Thay vì ngồi tính toán khối lượng từng loại cát, sỏi, xi măng, đá… như đổ bê tông thủ công trước đây. Việc lập dự toán khi sử dụng bê tông tươi sẽ đơn giản hơn rất nhiều. Chỉ cần tính toán ước lượng khối lượng bê tông sẽ không lãng phí nhiều nguyên vật liệu.
Chọn bê tông có nhiều tính năng
Chủ đầu tư có thể yêu cầu chọn loại bê tông chống thấm cho nhà dột cao. Hoặc muốn làm cách nhiệt, tăng độ láng mịn cho bê tông. Bằng cách sử dụng một số chất phụ gia để trộn với bê tông tươi. Làm như vậy sẽ bỏ qua nhiều giai đoạn và đẩy nhanh công việc qua các bước tiếp theo.
Ngoài ra, bê tông tươi không làm mất diện tích kho chứa vật liệu xi măng, nhất là vào mùa mưa. Không gây tiếng ồn như máy trộn bê tông thủ công và phù hợp với nhiều địa điểm thi công khác nhau.
Nhược điểm bê tông tươi
Bên cạnh những ưu điểm tuyệt vời mang lại nhiều lợi ích thì bê tông tươi vẫn tồn tại những nhược điểm sau:
Khó quản lý chất lượng
Đối với người mua, khó theo dõi, kiểm soát và kiểm định tiêu chuẩn bê tông thương phẩm. Chính vì vậy hiện nay có rất nhiều đơn vị cung cấp bê tông tươi. Bạn cần tìm hiểu thêm về công ty đó. Để tránh mua bê tông tươi không đảm bảo chất lượng. Hạn chế rủi ro cho công trình khi không có biện pháp kiểm soát chất lượng như lấy mẫu bê tông thương phẩm, mẫu thí nghiệm… Sử dụng đá non dễ vỡ, xi măng hết hạn sử dụng hoặc tỷ lệ phối trộn không đúng tiêu chuẩn.
Không đảm bảo chất lượng khi bảo quản sai cách
Vì là bê tông trộn sẵn nên việc di chuyển đến địa điểm thi công sẽ mất một khoảng thời gian. Vì vậy, nếu không được bảo quản đúng cách, chất lượng bê tông sẽ giảm sút. Làm khô hoặc đóng băng ảnh hưởng đến chất lượng của công việc.
Mức giá
Đối với những công trình quy mô nhỏ, xa đường chính có thể cho phép xe bồn vào. Nếu tính giá thành có thể bằng hoặc cao hơn bê tông thủ công. Vì vậy, những ngôi nhà nhỏ không nên sử dụng xe ben đổ bê tông.
Nguyên liệu để sản xuất bê tông tươi
Như đã nói ở trên thì nguyên liệu để sản xuất bê tông tươi bao gồm cát, đá, xi măng, nước và phụ gia. Tùy theo mục đích sử dụng mà bê tông được trộn bằng những nguyên liệu kể trên theo tỉ lệ khác nhau. Mỗi 1 tỉ lệ bê tông cũng sẽ cho sự bền bỉ và rắn chắc khác nhau. Mọi người thường hay nhầm lần giữa xi măng và bê tông là một. Nói rõ ràng thì xi măng chính là nguyên liệu để sản xuất bê tông. Xi măng sẽ tạo thành dạng hồ khi nó tác dụng với nước vì vậy nó là chất kết dính các nguyên liệu để sản xuất bê tông là cát, đá, sỏi…
Tiêu chuẩn bê tông tươi cần lưu ý
Tiêu chuẩn cho thành phần hợp chất
Để chất lượng cọc bê tông tươi đạt yêu cầu của chủ đầu tư. Nhà sản xuất bê tông và người mua bê tông có thể lựa chọn một trong hai phương thức sau.
- Phương thức 1: Nhà sản xuất tự chịu trách nhiệm về việc lựa chọn thành phần cấu tạo của vật liệu composite. Đảm bảo rằng chất lượng đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
- Phương thức 2: Khách hàng sẽ đóng vai trò chính trong việc lựa chọn thành phần nguyên liệu bê tông. Các nhà sản xuất cần đảm bảo rằng họ sản xuất đúng nguyên liệu mà họ đã chọn.
Sau đó hai bên sẽ thống nhất cách nhận biết với bê tông để tránh nhầm lẫn khi nhận bê tông tại công trình.
Tiêu chuẩn vật liệu
Xi măng
Căn cứ theo tiêu chuẩn Việt Nam, chất lượng xi măng phải đảm bảo theo TCVN – 2682 – 99 – Xi măng Pooclăng và TCVN 6260 – 97 – Xi măng Pooclăng hỗn hợp. Trước khi trộn phải kiểm tra chất lượng xi măng theo TCVN 6016-1995 (TSO-9587:1989(E))- Xi măng và TCVN 6017- 1995 (ISO-9587:1989(E))- Xi măng. Đối với xi măng nhập khẩu sẽ được kiểm tra chất lượng theo thỏa thuận của hai bên.
Cốt liệu
Tông màu được sử dụng theo tiêu chuẩn TCVN – 1770 – 86 và TCVN – 1771 – 86 về cát, sỏi, đá xây dựng. Chỉ được phép sử dụng các hệ thống tiêu chuẩn khác khi có yêu cầu của bên mua. Kho chứa, sân bãi vật liệu phải sạch sẽ, được phân chia rõ ràng theo từng khu vực, không để chồng chéo lên nhau. Cần có hệ thống sàng rửa để đảm bảo đúng yêu cầu chất lượng bảo dưỡng bê tông trong quá trình thi công. Khi dự trữ phải tính mức dự trữ tối thiểu.
Nước trộn bê tông
Nước trộn bê tông đạt tiêu chuẩn TCVN – 4506 -87. Nếu là nước sạch cung cấp trong thành phố thì phải tiến hành xét nghiệm nước đạt các chỉ tiêu theo TCVN – 4506 – 87 đối với bê tông và vữa yêu cầu kỹ thuật.
Chất phụ gia
Các vật liệu phụ gia trong bê tông khí và bê tông thủy công cần phải đạt chứng chỉ chất lượng hoặc chứng chỉ của nhà sản xuất. Điều này cần được kiểm chứng bởi nhà sản xuất bê tông tươi. Việc đảm bảo chất phụ gia được chứng nhận cũng giúp tường bê tông cốt thép chịu được tải trọng tiêu chuẩn và bền lâu hơn.
Độ sụt tiêu chuẩn của bê tông
Độ sụt bê tông chính và sai số độ sụt cho phép phải phù hợp với thiết bị thi công, kết cấu, cấu kiện bê tông. Còn tính chất bề mặt của bê tông do khách hàng quy định cho nhà sản xuất.
Nếu sai số sụt không được khách hàng quy định, sẽ sử dụng sai số sụt theo bảng sau:
| Độ sụt yêu cầu | Sai số độ sụt cho phép |
| Từ 50 đến 100 mm | ± 20mm |
| Lớn hơn 100 mm | ± 30mm |
Nhà sản xuất bê tông tươi sẽ chịu trách nhiệm đảm bảo độ sụt tại chân công trình theo đúng yêu cầu của bên mua. Khi giao hàng phải thí nghiệm độ sụt của từng xe bê tông hoặc khi đang thi công khối lượng lớn có thể thí nghiệm độ sụt đột xuất dưới sự giám sát của bên đặt hàng.
Hỗn hợp bê tông được tạo ra nên được đưa vào sử dụng trong vòng 30 phút. Từ khi bê tông được đưa đến công trường hoặc sau khi hiệu chỉnh độ sụt ban đầu. Và sau 30 phút mới được đổ bê tông ra khỏi xe nếu chưa đến thời gian đổ bê tông khu vực thi công. Nhà sản xuất sẽ không chịu trách nhiệm về bất kỳ sự sụt giảm nào trừ khi đã được thỏa thuận trước đó.
Các tiêu chuẩn đo lường
| Vật liệu | Tiêu chuẩn |
| Xi măng | Xi măng phải được cân theo trọng lượng, sai số cho phép là ±1% khối lượng xi măng yêu cầu. |
| Cốt liệu | -Cốt liệu cần cân theo trọng lượng. Trọng lượng cốt liệu trong cấp phối gồm trọng lượng cốt liệu khô cộng thêm trọng lượng nước trong cốt liệu với độ chính xác là ±3% trọng lượng hỗn hợp. Trọng lượng của 1 lần cân nhỏ hơn khả năng cân của cân.
-Chỉ tiêu về liều lượng và cốt liệu phải đảm bảo để người vận hành máy có thể đọc được chính xác trước khi nạp vật liệu vào nơi trộn. |
| Nước | -Nước trộn bao gồm nước cho vào mẻ trộn, nước do độ ẩm của vật liệu và nước ở trong phụ gia cho vào bê tông. Nước cần được đong theo thể tích với độ chính xác ±1% tổng lượng nước yêu cầu.
-Đong nước bằng thiết bị có khả năng cấp cho mẻ trộn lượng nước yêu cầu với độ chính xác cao. -Bố trí thiết bị không ảnh hưởng do những áp suất thay đổi của tuyến cấp nước. |
| Phụ gia | -Phụ gia ở dạng bột sẽ được tính cân theo trọng lượng
-Phụ gia ở thể lỏng được cân theo trọng lượng hoặc thể tích -Độ chính xác khi cân đong phụ gia được lấy ở trong khoảng ±1% trọng lượng yêu cầu. |
Lưu ý: Với thiết bị cân cơ học, có thể điều chỉnh để thay đổi trọng lượng và cố định đơn giản. Khi cân đong thành phần bê tông tươi phải được thực hiện một cách chính xác. Được kiểm soát bởi tiêu chuẩn đo lường chất lượng cấp nhà nước chỉ định kỳ.
Lợi ích của bê tông tươi
Nói về lợi ích của bê tông tươi thì chắc chắn chúng ta đều hiểu về tầm quan trọng của nó trong ngành xây dựng. Nó có thể là nguyên liệu chủ chốt để tạo nên phần thô của công trình xây dựng hay chúng ta hay gọi là bê tông cốt thép. Sau khi xi măng tươi chuyển thành xi măng cục hay xi măng khô thì nó có một độ rắn chắc và bền bỉ nhất định. Chịu được các tác động của môi trường bên ngoài. Ngày này với sự phát triển của khoa học công nghệ thì việc trộn bê tông không còn thủ công bằng sức người như trước nữa.
Ngoài những máy trộn bê tông mini thì thì hiện nay bê tông đã được trộn bằng những trạm trộn lớn. Cho ra những sản phẩm bê tông tươi vô cùng chất lượng và với tốc độ cao. Thông qua những xe vận chuyển bê tông tươi có thể đưa bê tông đi đến bất kỳ công trình nào. Chùng với chiếc vòi dài và vô cùng linh hoạt trên xe làm cho công việc đổ bê tông vô cùng dễ dàng và tiết kiệm
Những chia sẻ trên đây về bê tông tươi hy vọng sẽ giúp bạn biết cách tính toán, lựa chọn và sử dụng bê tông hiệu quả. Giúp tiết kiệm chi phí, thời gian thi công được đẩy nhanh và chất lượng công trình tốt nhất.
